దీపావళి ముచ్చట్లు - 2
నాకు అప్పుడు పద్నాలుగేళ్ళుంటాయి. ఆ దీపావళికి మా పెద్దన్నయ్యకి ఉద్యోగం వచ్చి నాలుగు సంవత్సరాలయిపోయింది. మొత్తం మతాబాలు, చిచ్చుబుడ్లు తయారీ పని , నేను, మా పెద్దతమ్ముడు చి!సారధి తీసుకుని చేస్తున్నాము. వాడు "అన్నయ్యా! ఈసారి అవ్వాయి-సువ్వాయి" లు కూడా మనము తయారు చేద్దామా?"" అన్నాడు. "ఓరేయ్! నాన్నగారిచ్చిన డబ్బులు మనకి మతాబాలు, చిచ్చుబుడ్లకే సరిపోతాయి. అయినా అవ్వాయి-సువ్వాయి లు చేయడం మనకి రాదుకదా" అని వాడిని వెనక్కిలాగాను. కాని వాడు వినిపించుకోలేదు. ఎక్కడొ తిరిగి అవ్వాయి-సువ్వాయి లు ఎలా తయారు చెయ్యాలో అన్నీ తెలుసుకువచ్చాడు. అవ్వాయి-చువ్వయి గొట్టాలు తయారు చేయటం గమత్తుగా ఉంటుంది. మొత్తానికి వాడు ఆ గొట్టాలు తయారు చేస్తుంటే, నాకు కూడా ఉత్సాహం వచ్చి, "సరే! నేను మతాబాలలోని, సురేకారము కొంత ఇస్తాను. శ్యాంపిల్స్ బాగా వస్తే అప్పుడు చూద్దాం" అన్నాను. వాడు సాయంకాలం కల్లా పేకేజీ పెట్టెలు నాలుగు తెచ్చాడు. "ఇవెందుకురా?" అంటే, "ఇవి కాల్చి, బొగ్గుల పొడి తయారు చెయ్యాలి." అన్నాడు. రాత్రి దొడ్లో ఓ గొయ్యితీసి, కాగితాల మంట పెట్టి, ఆ నాలుగుపెట్టెలు ఆ గోతిలో వేసి తగలపెట్టాము.ఉదయాన్నే వెళ్ళి, ఆ బొగ్గులు, సంచీలో వేసి మెత్తగా
కొట్టీ పొడి చేశాము. అసలు పని ఆప్పుడే మొదలయ్యింది. "అన్నయ్యా! ఈ పొడికి అవ్వాయి-సువ్వాయి లు సరిగ్గా ఎగరవు. పొడి మెత్తగా ఉండాలి. మనం ఈ పొడి వస్త్రకాయితం పట్టాలి" ఆ పని రాత్రి మొదలుపెట్టాము. ఎవరికీ తెలియకూడదు. ఆ బొగ్గుపొడి వస్త్రకాయితం పట్తూంటే, పొడి బాగా మెత్తగా వచ్చిందికాని, ఇల్లు మా వళ్ళు నల్లగా తయారయ్యాయి. ముక్కుల్లోకి ఆ పొడి పోయి, ఇద్దరకీ ఎలర్జీ వచ్చి, చచ్చే తుమ్ములు వచ్చాయి. మా చిన్నతమ్ముడు మూర్తిని సహాయం అడిగాము. వాడు సహాయమము చేయక పోగా మేము అవ్వాయి-సువ్వాయి లు తయారుచేస్తున్నామని అమ్మతో చెప్పేశాడు. అమ్మ వచ్చి "ఒరేయ్! ఎందుకురా! ఈ పనులన్నీ. అడిగితే డబ్బులిచ్చేదాన్నికదా? మీరు ఈ పనులన్నీ ఎందుకు చెయ్యాలి. పైగా ఎమైనా ప్రమాదం అవుతుందేమో?" అని కంగారు పడింది. ఆవిడ కంగారు ఎందుకు పడుతోందో మాకు తెలుసు. అంతక్రితం ఏడాది కవులూరి వారింట్లో పెద్ద అగ్నిప్రమాదం జరిగి, ఇద్దరు అన్నదమ్ములు మృత్యువాత పడ్డారు. అదీ మా అమ్మగారి భయం. అమ్మకి చాలా నచ్చచెప్పాము. కవులూరు వారు " దీపావళి ఉల్లిపాయలు, అవీ పెద్దవి చేస్తున్నారు, అందుకని ప్రమాదం అయ్యింది" అని చెప్పి మా సారధి ఆవిడని ఒప్పించి, కాస్త ఆవిడ దగ్గరనుండి డబ్బులు కూడా మేనేజ్ చేశాడు. "బొగ్గు వస్త్రకాయితం" అయినతరువాత సురేకారము అలాగే చెయ్యాల్సివచ్చింది. మొత్తానికి ఐదురోజులు కష్టపడి, శ్యాంపిల్ "అవ్వాయి-సువ్వాయి" తయారయ్యింది. దాని పాళ్ళు సరిగ్గా సరిపోయాయి. అవి ముట్టించగానే, చేతులోంచే దూసుకుపోయేటట్లు తయారయ్యాయి. మా సంతోషానికి అంతేలేకుండా పోయింది. నెమ్మదిగా మొత్తం అవ్వాయి-సువ్వాయి ల మందు కలిపి వర్షం పడుతూంటే , వంటింటికి హాలుకి మధ్య మా పులిహొర పళ్ళెం లో దాదాపు రెండువందల అవ్వాయి-సువ్వాయిల మందు పెట్టుకుని వాటిని తయారుచేస్తున్నాము. ఒకటి కూడ తయారు కాలేదు. ఎక్కడినుంచి వచ్చాడో నా చిన్న తమ్ముడు మూర్తి " రేయ్ నాకో రెండు అవ్వాయి-సువ్వాయి లు ఇవ్వండిరా! నేను శ్యాంపిల్ చూస్తాను" అన్నాడు. సారధి తమ్ముడు " మాకు సహాయం చెయ్యమంటే, చేశావా? నీకు ఎందుకివ్వాలి. నీకు ఒక్కటి కూడా ఇవ్వము." అన్నాడు పులిహోర పళ్ళెము మీద చేతులుపెట్టి వంగిపోయి. " రేయ్! మర్యాదగా ఇస్తారా? లెదా?" అని వాడి బెదిరింపు.
"ఇవ్వముగాక, ఇవ్వము" అని వీడి మొండి సమాధానం. " నాకివ్వకపోతే, ఈ మందంతా తగలబెట్టేస్తా" అని వాడు ఎగశ్వాస పీలుస్తూ, చూపుడు వేలు చూపించాడు. "ఏదీ తగలబెట్టు! చూద్దాం"అని సారధి వాడిని రెట్టించాడు. అంతే! వాడు పరశురాముడిలా వంటింట్లో ఉన్న పొట్టు పొయ్యిలోనుండి, కాలుతున్న కట్టెపుల్ల తీసుకువచ్చాడు. నేను "రేయ్! మూర్తి ఆగరా! అన్నీ అయినతరువాత నీకు కూడా ఇస్తాము"
అన్నాను లేచి. తమ్ముడు సారధి కూడా లేచి వాడి చేయి పట్టుకుని వారించబొయాడు. వాడు ,వీడి చేయి ఒక్కసారి విదిలించుకుని, పులిహార పళ్ళెం వేపు కాలుతున్న కట్టెపుల్లతో ముందుకు వెళ్ళబోయాడు ఆ పెనుగులాటలో, ఓ నిప్పు కణం రెండువందల అవ్వాయి-సువ్వాయిల మందులొ పడింది. అంతే. మందు అంతా ఒక్కసారిగా భగ్గుమన్నది. ఇల్లంతా పొగ చుట్టుకుంది. ముగ్గురము వంటింట్లోంచి బయటకు పరిగెత్తాము. మంట ఎలా భగ్గుమన్నదో అలాగే ఒక్క క్షణంలో ఆరిపోయింది. పక్కనే రెండు అడుగుల దూరంలోనే, మా పండగ బట్టలు, రోజు పడుకునే పరుపులు, పక్క బట్టలు అన్నీ ఉన్నాయి. ఆ క్షణం లో భగవంతుడు మమల్ని, మా ఇంటిని కాపాడాడు. రెండు నిమిషాల తరువాత లోపలకి వచ్చి చూస్తే, పులిహర పళ్ళెం (అల్యూమినియమ్) కరిగి షేప్ మారిపోయి ఉంది. మూర్తి తమ్ముడు సాయంకాలం గాని మాకు కనపడలేదు. వాడు నవ్వుతూ " ఊరికే భయపెడదామని అనుకుంటే ఏమిట్రా! అలా అయ్యింది." అన్నాడు. అంత పొగ మా ఇంట్లోంచి రావటం చూసి, కంగారుగా చుట్టుపక్కల వాళ్ళు జరిగింది తెలుసుకుని "ఆమ్మో ఎంత ప్రమాదము తప్పింది " అంటూంటే, "పిల్లలు ఆ మాత్రము అల్లరి చెయ్యరా ఏమిటీ" అంటూ మా అమ్మ మాకు దిష్టి తియ్యటము కొస మెరుపు.
చిరంజీవి సారధి బాంక్ నుండి రెటైర్ అయితే , చిరంజీవి మూర్తి ఇంటెలింజెస్ ఆఫిసర్ గా రెటైర్ అయ్యాడు. ఇద్దరు తాతయ్యలు కూడా
కానీ ఈ విషయము అమ్మ నాన్నగారికి తెలియకుండా ఎలా మానేజ్ చేసిందో మా ముగ్గురికి తెలియదు.
నాకు అప్పుడు పద్నాలుగేళ్ళుంటాయి. ఆ దీపావళికి మా పెద్దన్నయ్యకి ఉద్యోగం వచ్చి నాలుగు సంవత్సరాలయిపోయింది. మొత్తం మతాబాలు, చిచ్చుబుడ్లు తయారీ పని , నేను, మా పెద్దతమ్ముడు చి!సారధి తీసుకుని చేస్తున్నాము. వాడు "అన్నయ్యా! ఈసారి అవ్వాయి-సువ్వాయి" లు కూడా మనము తయారు చేద్దామా?"" అన్నాడు. "ఓరేయ్! నాన్నగారిచ్చిన డబ్బులు మనకి మతాబాలు, చిచ్చుబుడ్లకే సరిపోతాయి. అయినా అవ్వాయి-సువ్వాయి లు చేయడం మనకి రాదుకదా" అని వాడిని వెనక్కిలాగాను. కాని వాడు వినిపించుకోలేదు. ఎక్కడొ తిరిగి అవ్వాయి-సువ్వాయి లు ఎలా తయారు చెయ్యాలో అన్నీ తెలుసుకువచ్చాడు. అవ్వాయి-చువ్వయి గొట్టాలు తయారు చేయటం గమత్తుగా ఉంటుంది. మొత్తానికి వాడు ఆ గొట్టాలు తయారు చేస్తుంటే, నాకు కూడా ఉత్సాహం వచ్చి, "సరే! నేను మతాబాలలోని, సురేకారము కొంత ఇస్తాను. శ్యాంపిల్స్ బాగా వస్తే అప్పుడు చూద్దాం" అన్నాను. వాడు సాయంకాలం కల్లా పేకేజీ పెట్టెలు నాలుగు తెచ్చాడు. "ఇవెందుకురా?" అంటే, "ఇవి కాల్చి, బొగ్గుల పొడి తయారు చెయ్యాలి." అన్నాడు. రాత్రి దొడ్లో ఓ గొయ్యితీసి, కాగితాల మంట పెట్టి, ఆ నాలుగుపెట్టెలు ఆ గోతిలో వేసి తగలపెట్టాము.ఉదయాన్నే వెళ్ళి, ఆ బొగ్గులు, సంచీలో వేసి మెత్తగా
కొట్టీ పొడి చేశాము. అసలు పని ఆప్పుడే మొదలయ్యింది. "అన్నయ్యా! ఈ పొడికి అవ్వాయి-సువ్వాయి లు సరిగ్గా ఎగరవు. పొడి మెత్తగా ఉండాలి. మనం ఈ పొడి వస్త్రకాయితం పట్టాలి" ఆ పని రాత్రి మొదలుపెట్టాము. ఎవరికీ తెలియకూడదు. ఆ బొగ్గుపొడి వస్త్రకాయితం పట్తూంటే, పొడి బాగా మెత్తగా వచ్చిందికాని, ఇల్లు మా వళ్ళు నల్లగా తయారయ్యాయి. ముక్కుల్లోకి ఆ పొడి పోయి, ఇద్దరకీ ఎలర్జీ వచ్చి, చచ్చే తుమ్ములు వచ్చాయి. మా చిన్నతమ్ముడు మూర్తిని సహాయం అడిగాము. వాడు సహాయమము చేయక పోగా మేము అవ్వాయి-సువ్వాయి లు తయారుచేస్తున్నామని అమ్మతో చెప్పేశాడు. అమ్మ వచ్చి "ఒరేయ్! ఎందుకురా! ఈ పనులన్నీ. అడిగితే డబ్బులిచ్చేదాన్నికదా? మీరు ఈ పనులన్నీ ఎందుకు చెయ్యాలి. పైగా ఎమైనా ప్రమాదం అవుతుందేమో?" అని కంగారు పడింది. ఆవిడ కంగారు ఎందుకు పడుతోందో మాకు తెలుసు. అంతక్రితం ఏడాది కవులూరి వారింట్లో పెద్ద అగ్నిప్రమాదం జరిగి, ఇద్దరు అన్నదమ్ములు మృత్యువాత పడ్డారు. అదీ మా అమ్మగారి భయం. అమ్మకి చాలా నచ్చచెప్పాము. కవులూరు వారు " దీపావళి ఉల్లిపాయలు, అవీ పెద్దవి చేస్తున్నారు, అందుకని ప్రమాదం అయ్యింది" అని చెప్పి మా సారధి ఆవిడని ఒప్పించి, కాస్త ఆవిడ దగ్గరనుండి డబ్బులు కూడా మేనేజ్ చేశాడు. "బొగ్గు వస్త్రకాయితం" అయినతరువాత సురేకారము అలాగే చెయ్యాల్సివచ్చింది. మొత్తానికి ఐదురోజులు కష్టపడి, శ్యాంపిల్ "అవ్వాయి-సువ్వాయి" తయారయ్యింది. దాని పాళ్ళు సరిగ్గా సరిపోయాయి. అవి ముట్టించగానే, చేతులోంచే దూసుకుపోయేటట్లు తయారయ్యాయి. మా సంతోషానికి అంతేలేకుండా పోయింది. నెమ్మదిగా మొత్తం అవ్వాయి-సువ్వాయి ల మందు కలిపి వర్షం పడుతూంటే , వంటింటికి హాలుకి మధ్య మా పులిహొర పళ్ళెం లో దాదాపు రెండువందల అవ్వాయి-సువ్వాయిల మందు పెట్టుకుని వాటిని తయారుచేస్తున్నాము. ఒకటి కూడ తయారు కాలేదు. ఎక్కడినుంచి వచ్చాడో నా చిన్న తమ్ముడు మూర్తి " రేయ్ నాకో రెండు అవ్వాయి-సువ్వాయి లు ఇవ్వండిరా! నేను శ్యాంపిల్ చూస్తాను" అన్నాడు. సారధి తమ్ముడు " మాకు సహాయం చెయ్యమంటే, చేశావా? నీకు ఎందుకివ్వాలి. నీకు ఒక్కటి కూడా ఇవ్వము." అన్నాడు పులిహోర పళ్ళెము మీద చేతులుపెట్టి వంగిపోయి. " రేయ్! మర్యాదగా ఇస్తారా? లెదా?" అని వాడి బెదిరింపు.
"ఇవ్వముగాక, ఇవ్వము" అని వీడి మొండి సమాధానం. " నాకివ్వకపోతే, ఈ మందంతా తగలబెట్టేస్తా" అని వాడు ఎగశ్వాస పీలుస్తూ, చూపుడు వేలు చూపించాడు. "ఏదీ తగలబెట్టు! చూద్దాం"అని సారధి వాడిని రెట్టించాడు. అంతే! వాడు పరశురాముడిలా వంటింట్లో ఉన్న పొట్టు పొయ్యిలోనుండి, కాలుతున్న కట్టెపుల్ల తీసుకువచ్చాడు. నేను "రేయ్! మూర్తి ఆగరా! అన్నీ అయినతరువాత నీకు కూడా ఇస్తాము"
అన్నాను లేచి. తమ్ముడు సారధి కూడా లేచి వాడి చేయి పట్టుకుని వారించబొయాడు. వాడు ,వీడి చేయి ఒక్కసారి విదిలించుకుని, పులిహార పళ్ళెం వేపు కాలుతున్న కట్టెపుల్లతో ముందుకు వెళ్ళబోయాడు ఆ పెనుగులాటలో, ఓ నిప్పు కణం రెండువందల అవ్వాయి-సువ్వాయిల మందులొ పడింది. అంతే. మందు అంతా ఒక్కసారిగా భగ్గుమన్నది. ఇల్లంతా పొగ చుట్టుకుంది. ముగ్గురము వంటింట్లోంచి బయటకు పరిగెత్తాము. మంట ఎలా భగ్గుమన్నదో అలాగే ఒక్క క్షణంలో ఆరిపోయింది. పక్కనే రెండు అడుగుల దూరంలోనే, మా పండగ బట్టలు, రోజు పడుకునే పరుపులు, పక్క బట్టలు అన్నీ ఉన్నాయి. ఆ క్షణం లో భగవంతుడు మమల్ని, మా ఇంటిని కాపాడాడు. రెండు నిమిషాల తరువాత లోపలకి వచ్చి చూస్తే, పులిహర పళ్ళెం (అల్యూమినియమ్) కరిగి షేప్ మారిపోయి ఉంది. మూర్తి తమ్ముడు సాయంకాలం గాని మాకు కనపడలేదు. వాడు నవ్వుతూ " ఊరికే భయపెడదామని అనుకుంటే ఏమిట్రా! అలా అయ్యింది." అన్నాడు. అంత పొగ మా ఇంట్లోంచి రావటం చూసి, కంగారుగా చుట్టుపక్కల వాళ్ళు జరిగింది తెలుసుకుని "ఆమ్మో ఎంత ప్రమాదము తప్పింది " అంటూంటే, "పిల్లలు ఆ మాత్రము అల్లరి చెయ్యరా ఏమిటీ" అంటూ మా అమ్మ మాకు దిష్టి తియ్యటము కొస మెరుపు.
చిరంజీవి సారధి బాంక్ నుండి రెటైర్ అయితే , చిరంజీవి మూర్తి ఇంటెలింజెస్ ఆఫిసర్ గా రెటైర్ అయ్యాడు. ఇద్దరు తాతయ్యలు కూడా
కానీ ఈ విషయము అమ్మ నాన్నగారికి తెలియకుండా ఎలా మానేజ్ చేసిందో మా ముగ్గురికి తెలియదు.